ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, New York'taki BM Genel Merkezinde gazetecilere açıklamalar yaptı.
İran'a yönelik yaptırımlarını geri getirebilecek mekanizmayı (snapback) kullanacakları konusunda BMGK'yi bilgilendirdiklerini duyuran Pompeo, yaptırımların bugünden itibaren 30 gün içinde geri getirebileceğinin altını çizdi.
Pompeo, "Mesajımız çok basit. ABD, hiçbir zaman dünyanın en büyük terör destekçisi devletinin özgürce uçak, tank, füze ve diğer konvansiyonel silahları alıp satmasına izin vermeyecek." ifadesini kullandı.
ABD'nin geri getireceği yaptırımların, İran'a yönelik silah ambargosunun sürmesini de sağlayacağını vurgulayan Pompeo, "Yeniden getireceğimiz yaptırımlar, nükleer anlaşmanın yazarlarının aptalca görmezden geldiği İran'ın kötü niyetli eylemleri için yeniden hesap verme zorunluluğu getirecek." değerlendirmesinde bulundu.
"Tek taraflı aptal nükleer anlaşma, ABD için güvenlik getirmedi"
Pompeo, son 2 yıldır İran'a yönelik silah ambargosunun sürmesi için diplomatik girişimlerde bulunduğunu ancak bugün artık snapback uygulamaktan başka çareleri kalmadığını kaydetti.
İran'ın hem bölgedeki ülkelere hem de kendi halkına karşı ciddi güvenlik tehdidi oluşturduğuna işaret eden Pompeo, "Tek taraflı aptal nükleer anlaşma, ABD için güvenlik getirmedi. Bu anlaşma, Orta Doğu'da barışı sağlamadı ya da rejimin davranışlarını değiştirmedi." görüşünü paylaştı.
Pompeo, BMGK'ye gönderdiği mektupta, İran'ın, nükleer anlaşmanın şartlarını yerine getiremediğinin altını çizerek, İran'a yönelik kaldırılan yaptırımların geri getirilmesi gerektiğini vurguladı.
Snapback mekanizması
BMGK'nin İran'a 13 yıldır uyguladığı ve 18 Ekim'de sona erecek silah ambargosunu yenileme çabaları başarısızlıkla sonuçlanan ABD, İran'ın nükleer anlaşma kapsamındaki taahhütlerini askıya almasını gerekçe göstererek Konseyin 2231 sayılı kararıyla kaldırılan tüm yaptırımların, tekrar uygulanmasına imkan tanıyan yasal mekanizmayı hayata geçireceğini açıklamıştı.
Anlaşmanın taraflarından Rusya ve Çin ise ABD'nin, İran ile yapılan nükleer anlaşmadan 2018'de çekildiğini ve anlaşmaya taraf olmayan bir ülkenin yaptırımların yeniden devreye sokulmasına olanak veren yasal mekanizmayı hayata geçiremeyeceğini belirtiyor.
ABD tarafından BMGK'ye sunulan ve cuma günü oylanan İran'a yönelik silah ambargosunun uzatılmasını öngören tasarı kabul edilmemişti.
Tasarıya, BMGK üyesi 15 ülkeden yalnızca ABD ile Dominik Cumhuriyeti "kabul" oyu vermişti.
E3 ÜLKELERİ, ABD'NİN İRAN'A YAPTIRIM GİRİŞİMİNE KARŞI ÇIKTI
İngiltere, Almanya ve Fransa, ABD'nin İran'a yönelik uluslararası yaptırımları eski haline getirme girişimini desteklemediklerini duyurdu.
E3 ülkeleri olarak bilinen İngiltere, Almanya ve Fransa'nın ortak yazılı açıklamasında, ABD'nin İran'a yönelik yaptırımları geri getirebilecek mekanizmayı kullanacağı konusunda Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyine (BMGK) resmi bildirimde bulunduğu hatırlatıldı.
ABD'nin 8 Mayıs 2018'de ilgili anlaşmadan çekilmesiyle İran'ın nükleer faaliyetlerine ilişkin Kapsamlı Ortak Eylem Planı (JCPOA) katılımcısı olmaktan çıktığı vurgulanan açıklamada, "Bu nedenle JCPOA'yı desteklemeye yönelik mevcut çabalarımızla bağdaşmayan bu eylemi destekleyemeyiz." denildi.
ABD, anlaşmadan resmen çekilse de teknik açıdan halen JCPOA'nın parçası olduğunu öne sürüyor.
Anlaşmanın devamından yana olan Avrupa ülkeleri ise ABD'nin bu iddiasını reddediyor ve Washington'un anlaşmadaki ilgili mekanizmaları işletemeyeceğini belirtiyor.
